Hipomineralizasyon, diş gelişim bozuklukları arasında yer alan bir durumdur. Mine gelişimsel bozuklukları kategorisi ile ilgili olan ve literatürde hypomineralisation olarak da adlandırılan bir dental problemdir.
Erken yaşlarda ortaya çıkabildiği gibi ilerleyen yaşlarda da karşılaşmak mümkündür. Genelde çocuklarda görülen ve erken fark edildiği zaman diş kaybı olmadan tedavi edilebilen bir durumdur. Velilerin özellikle hipomineralizasyon nedir konusunda bilgisi olması veya dişte farklılık gördüğünde diş hekimine başvurması gerekir.
Diş Gelişim Bozuklukları Ne Demek?
Diş gelişim bozuklukları kişilerde ilk yıllarda görülebildiği gibi ilerleyen dönemlerde de kendini gösteren anormal durumlardır. Sağlıksız diş ve ağız yapısının meydana gelmesi olarak özetlenebilir. Literatürde birden fazla kategori altında incelenen bir durumdur. Erken müdahale tüm gelişim bozukluklarında çözüm arama noktasında etkilidir.
Sayı, görünüm, yapıda bozukluk gibi farklı kategoriler altında ortaya çıkan genel sorunlardır. Bunların başında çocuklarda da sık sık görülen hipomineralizasyon gelmektedir. Her bir gelişim bozukluğunun kendini gösterme şekli farklıdır. Oluşan bu farklılık neticesinde diş hekimlerinin oluşturacağı tedavi de değişmektedir.
Hipomineralizasyon Nedir?
Ebeveynlerin özellikle hipomineralizasyon nedir konusunda bilgi sahibi olması gerekmektedir. Bahsedilen bu sorun, mine diş gelişimsel bozukluk olarak hastaların karşınıza çıkmaktadır. Süt dişlerinde olduğu gibi kalıcı dişlerde de meydana gelebilen bir sorundur. Özellikle azı dişlerinde ve keser dişlerde oluşan bir yapısal bozukluktur.
Temel nedenleri net olarak saptanamasa da oluşan sebeplere bağlı olarak minede beklenmeyen durumlar meydana gelir. Oluşan bu nedenlerle birlikte dişte özellikle opak beyaz ve kahverengi-sarımsı bir renk oluşmaktadır. Dişin tamamında renk değişimi olabileceği gibi lekeli gibi bir alanda sabit kalabilmektedir.
Erken fark edildiği müddetçe ağrısız ve acısız müdahale edilerek sorunun çözülmesi mümkündür. Ancak ilerleyen durumlarda bile fark edilmez ise diş ağrısı, sızısı ve hatta diş kaybına kadar götüren bir durumdur. Anne ve babaların izleyeceği bazı yöntemler ile özellikle çocuklarda bu hastalığın fark edilerek tedavi edilmesi mümkün olacaktır.
Molar Keser Hipomineralizasyon Nedir?
Molar diş hekimleri tarafından azı dişi yerine kullanılan bir kelimedir. Molar keser hipomineralizasyon nedir sorusu böylelikle daha netlik kazanmaktadır. Ağız yapısında yer alan ve arka tarafta kalan azı dişlerinde oluşan mine gelişimsel bozukluklar olarak belirtilmektedir. Yemek tüketiminde özellikle sık kullanılan ve görülmesi zor olan dişlerde çok geç fark edilebilmektedir.
Hipomineralizasyon Nedenleri Nelerdir?
Var olan diş gelişimsel bozuklukları belirli sebeplere bağlı olarak oluşsa da bazı durumlarda nedenler konusunda bir keskinlik söz konusu değildir. Bahsedilen bu mine gelişimsel bozukluk da onlardan birisidir. Literatür taramaları ve genel araştırmalar yapılsa da nedenleri konusunda birlik oluşmadığı görülmektedir.
Tahminler üzerine kurulu olan nedenler bulunmaktadır. Nedenlerin başında ilk üç yaş döneminde akut ve kronik rahatsızlıklar gelmektedir. Rahatsızlıklara bağlı olarak meydana gelen vücuttaki değişimler dişte de kendini belli etmektedir. Kalıtım, beslenme alışkanlığı, çevre etkisi diğer nedenler arasında bulunur.
Hipomineralizasyon Belirtileri
Çocuklarda meydana gelen hipomineralizasyon belirtileri oldukça önemlidir. Özellikle ebeveynler ve diş hekimleri tarafından durumun fark edilmesini sağlar. Çocuklar diş sorunlarını ancak ağrıları olduğunda fark ederek belirtmektedir. Ancak dıştan görülen belirtiler ile durum daha kısa sürede saptanabilir.
Bahsedilen bu anormal durumun en belirleyici özelliği diş renginde değişim meydana gelmesidir. Dişte opak bir beyazlık leke gibi bulabilir. Renk aynı zamanda kahverengi-sarı şeklinde de oluşacaktır. Dişin tamamında olmaktan ziyade belirli alanlarda kısıtlı da kalabilir. İlerleyen durumda ağrı, sızı ve hatta dişte kırılmalar görülebilmektedir.
Hipomineralizasyon Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tedavi diş gelişimsel bozukluklar derecesine göre belirlenecektir. Eğer gelişim bozukluğu diş üzerinde çok fazla ilerlemediyse florür jel kaplama gibi uygulamalar yapılarak dişin minesi güçlendirilmeye çalışılır. İlerleyen durumlarda çocuklarda dolgu yapılabilir, 16-18 yaş üzerindeki hastalara ön dişlerde ise porselen kaplama tercih edilir.
Ebeveynler Çocuklarda Hipomineralizasyon Önlemek için Neler Yapabilir?
Gelişim bozukluğunun önüne geçebilmek adına altı ayda bir diş hekimi kontrolüne çocuğun götürülmesi gerekir. Diş minesini güçlendirmek adına florürlü diş macunları kullanılabilir. Aynı zamanda beslenme konusunda da dikkatli olmak gerekir. Sağlıklı ve dişe iyi gelen besinlerin tercih edilmesi önemlidir. Son olarak dişte koruyucu önleyici dolgular ve diş uygulamaları da yaptırılırsa yüksek oranda dişler korunacaktır.