Diş Kazaları (Yaralanma, Travma) Tedavileri

Diş kazaları başta çocuklar olmak üzere her yaştan bireyin başına gelebilmektedir. Oluşan bu kazalar neticesinde çocuklarda diş travmaları kadar psikolojik etkiler de ortaya çıkmaktadır. Travma durumlarında çocukların olumsuz etkilenmemesi ve diş sağlığı adına da en kısa sürede muayene ve müdahale edilmesi çok önemlidir. Böylece olası durumların önüne geçilerek ağız ve diş sağlığı korunabilmektedir.

 

Çocuklarda diş travması oluşması oldukça doğal karşılanabilmektedir. Sahip oldukları hareketli yaşamdan dolayı sık sık düşme ve yaralanmaları ortaya çıkar. Diş kırılması ya da kanama, yaralanmalar olduğunda hem çocuklar hem de anne ve babaların etkilendiği görülür. Üzerine bir de zamanında muayene edilmediğinde problem büyüdükten sonra diş hekimi ile karşılaşacak çocuklarda diş hekimi fobisi gelişebilmektedir. Ayrıca diş kayıpları olabilmektedir.

 

Her ne kadar istenmeyen bir durum olsa da diş kırılması tedavisi sanıldığından çok daha basit şekilde gerçekleşebilmektedir. Burada hastaların diş darbe aldığında travmaya maruz kaldığında diş düşmesi, kırılması,  ya da farklı durum karşısında diş hekimi tarafından en kısa sürede muayene edilmesi ve düzenli diş hekimi takibinde olması gerekir. Muayene gerçekleştikten sonra da etkili olacak olan tedaviye başlanmalıdır.

 

Diş Travması Nedir?

Diş kazaları aynı zamanda travma olarak da adlandırılmaktadır. Bahsi geçen bu kavram her şeyden önce darbeye, düşmeye bağlı olarak yaralanmayı ifade eder. Oluşan diş kazaları hastada kalıcı ya da geçici etkiler yaratabilmektedir. Çocuklarda diş kazaları oluştuğu takdirde anne ve babaların öncelikle sakin olması daha sonra da muayene ve tedavi yöntemlerine yönelmesi gerekiyor.

 

Bahsi geçen travmalar sadece kırılma ile sınırlı kalmaz. Çocuklarda diş travmaları kendi içerisinde birden fazla şekle ayrılır:

• Diş travmaları diş yaralanmaları durumlarında darbe sonucu diş sallanabilir (sublüksasyon),
• Dişin pozisyonu değişebilir (lateral lüksasyon),
• Diş kırılabilir ya da yerinden tamamen çıkabilir (avülsiyon),
• Diş içeri gömülebilir (intrüzyon),
• Diş yerinden bir miktar çıkarak uzayabilir (ekstrüzyon)
• Dişte kök kırığı olabilir.
• Dişe alınan darbelerde dişin damar ve sinirlerinde hasarlar oluşabilir. Bu hasar diş kaybına sebep olabilir.

Göreceğiniz üzere diş kazaları kendi içerisinde bile ayrışmaktadır.

Çocuklarda ve Yetişkinlerde Diş Travması Neden Oluşur?

 

Genel olarak diş travmaları farklı sebeplerden dolayı ortaya çıkmaktadır. Kazaların sebeplerini anlamak özellikle çocuklarda diş kırılması ve yaralanmasının önüne geçmeyi mümkün kılacaktır. Daha kontrollü olmanın da getirisiyle çocuğunuzun yaralanmasına engel olabilirsiniz. Genel itibari ile kliniğimize başvuran hastalarımızın diş travma nedenleri şunlardır:

Travma Nedenleri	Açıklaması
Oyun Sırasında Darbe Alma	Çocukların dünyası genel olarak oyundan ibarettir. Ancak bu oyunlar zaman zaman kontrolsüz ve zarar verici olabilmektedir. Oyun sırasında oyuncak çarpması ya da diğer durumlardan dolayı kazalar oluşabilir.
Yüksekten Düşme	Zeminden yukarıdan oluşan düşmelerin diş üzerindeki etkileri çok büyüktür. Diş kazaları bu aşamada daha olumsuz şekilde meydana gelip damak ve yanak gibi kazalara neden olmaktadır.
Trafik Kazaları, spor kazaları gibi Beklenmedik Durumlar	Yüksek darbe ve zararın ortaya çıkmasına neden olan durumlardan birisi trafik kazalarıdır. Hem yetişkin hem de çocuklarda diş kazaları oluşmasının da genel nedenlerindendir.
Fiziksel Şiddet	Maalesef oluşması istenmeyen fakat karşılaştığımız durumlardan birisi de fiziksel şiddettir. Yetişkinler arasında yaygın olsa da çocukların da karşılaştığı bu durum neticesinde yaralanma görülmektedir.

Çocuk Diş Travması Belirtileri Neler?

 

Diş kazaları oluştuğunda bazen bazı belirtiler meydana gelir. Bazen de hiçbir belirti farkedilmez. Ancak muayene sırasında oluşan zararlar tespit edilebilir. Bazı belirtiler dışarıdan oldukça rahat bir şekilde görülebilmektedir. Hatta çoğu zaman çocuğun bu görüntülerden dolayı korkusu oluşmaktadır. Genel itibari ile çocuk diş kazaları belirtileri şu şekildedir:

• Dışarıdan gözle görülür şekilde kanama oluşması,
• Dişin kırılması,
• Dişte içe doğru çökme ya da diş etine batma durumu,
• Diş etinde yırtılma ya da darbeye bağlı olarak kanama,
• Dişin tamamen yerinden çıkması,
• Diş eti ile diş arasındaki yerin güçsüzleşmesi bundan dolayı sallantıların oluşması.

Diş Travması Nasıl Geçer?

 

Meydana gelen diş kazaları tedavileri uzman bir diş hekimi tarafından gerçekleşmektedir. Özellikle çocuklarda diş travmaları tedavisi bu alandaki uzmana başvurarak sağlanmalıdır. Gerçekleşecek tedaviler değişik tarzda oluşabilmektedir. Her uygulama kendi özelinde değişiklik gösterebileceğinden kıymetli çocuklarınızın tedavisi adına bizzat uzmana başvurmanız gerekecektir.

1 – Süt Dişi Travmaları Tedavisi

Diş kırılması durumunda kırığın durumuna ya da derinliğine göre kırık parça yapıştırılabilir ya da diş dolgusu yapılabilir. Bazı durumlarda kanal tedavisi gerekebilirken bazı durumlarda da dişin çekimi gerekebilmektedir.

 

Süt dişin altından gelecek kalıcı diş zarar görmediği müddetçe sorun oluşmayacaktır. Bundan dolayı çoğu zaman basit şekilde tedavi edilmektedir. Meydana gelen diş kazaları sonucunda dişin durumuna göre süt dişi takip edilebilir, çekilebilir, kanal tedavisi yapılabilir ya da dolgu yapabilir.

2 – Diş Eti Travması Nasıl Geçer?

Diş travmaları sadece diş üzerinde meydana gelmemektedir. Diş etlerinin de çoğu zaman zarar gördüğü görülmektedir. Burada diş eti ile ilgilenen uzmanlara dahi ihtiyaç duyulabilir. Eğer darbeye bağlı açılma ve kanama varsa dikiş atılacaktır.

3 – Darbe Alan Süt Diş Sallanması | Diş Kazaları Tedavisi

Süt dişlerinde meydana gelen kazalar her zaman diş kırılması ya da diş düşmesi gibi şeylere sebep olmaz. Kimi zaman darbeye bağlı olarak diş sallanması meydana gelir. Olası sallanma durumları süt diş üzerinde ve çok şiddetli ise çoğu zaman çekilmesi önerilir. Çünkü çok küçük çocuklarda aşırı sallanan dişi çocuğun aspire etme riski vardır. Ayrıca pozisyonu değişen süt dişinin kalıcı dişe zarar verme ihtimali varsa da süt dişin çekimi önerilir.

 

Diğer taraftan kalıcı dişlerde de diş sallanması ortaya çıkabilir. Kalıcı dişlerde sallanma olduğunda diş uygun pozisyona getirilerek bir tel ile diğer dişlere sabitlenmektedir yani travma splinti yapılmaktadır. Ortalama 2 hafta ağızda kalan bu travma splinti sonrasında hekim tarafından çıkarılır. Meydana gelen diş kazaları her zaman dişin kırılması ile sonuçlanmadığından diş hekimleri her travma durumunda dişin durumunu değerlendirerek buna göre hareket etmektedir. Mümkün mertebe dişin korunması hedeflenmektedir.

 

Kalıcı diş yerinden çıktıysa serum fizyolojik, ılık süt (yoksa su) yoksa tükürük içerisine konarak mutlaka en kısa sürede (mümkünse 20 dakika 1 saat içinde) diş hekimine gidilmelidir. Dişin köküne dokunulmamalıdır. Dişin durumuna göre diş tekrar yerine yerleştirilir ve splint ile sabitlenir. Süt dişleri ise kalıcı dişe zarar verebileceği için tekrar yerine yerleştirilmez.

 

Diş travmalarında erken tedavi, düzenli takip ve kontrol çok önemlidir.

Diş Travması Tedavisi Sırasında Nelere Dikkat Edilmeli?

Her şeyden önce diş kazaları tedavisi için doğru bir diş kliniği ve diş hekimi seçmelisiniz. Çocuklarda diş fobisi oluşmaması adına özellikle önemlidir. Halihazırda diş travması durumunda etkilenmiş çocuğun ekstra olarak diş kazaları tedavisi sırasında da etkilenmemesi gerekir. Olumsuz psikoloji yaratmamak adına bu aşamalara dikkat etmenizde fayda vardır.

 

Ayrıca diş travma tedavisi sonrasında çocuk diş hekiminizin tavsiyeleri doğrultusunda düzenli çocuk dişhekimi takibi altında olmalısınız. Diş travma durumları tedavisi bittikten sonra da uzun yıllar düzenli dişhekimi takibi gerektirir. Çünkü travmanın olumsuz etkileri yıllar sonra da ortaya çıkabilmektedir. Bu durumların erken farkedilmesi dişin kurtarılmasına olanak sağlar.

 

Galaksi Diş Kliniği bünyesinde çalışmalara devam eden Dr. Sevil Borbay bu aşamada dikkat çekmektedir. Sevil Borbay çocuk diş tedavileri sırasında izlediği yollar ile çocukların psikolojisi düşünülerek tedavisini gerçekleştirmeye devam etmektedir.  Bu yüzden gerekli görüldüğü takdirde tedavi sırasında genel anestezi ve sedasyon uygulanacaktır.

Diş Kazaları Hakkında Sık Sorulan Sorular

 

Diş travmaları yani diş kazaları hakkında kliniğimize gelen çeşitli sorular mevcuttur. Genel olarak merak edilen konu başlıkları ve cevapları şunlardır:

1 – Dental Travmalar Nelerdir?

Diş travmaları birden fazla şekilde görülmektedir. Genel olarak travmalar şunlardır:

• Dişin kırılması, parçalanması
• Diş etinin kanaması,
• Dişin tamamen ya da kısmen yerinden çıkması,
• Diş etindeki yaralanmadan dolayı dişlerin sallanması.
• Dişin gömülmesi.
• Dişin pozisyonunun değişmesi.

2 – Diş Travması Nasıl Olur?

Oluşma sebepleri değişiklik göstermektedir. Yaşa bağlı olarak değişiklik göstereceği gibi ortak sebeplere de dayanmaktadır. Düşme, trafik kazaları, spor kazaları, fiziksel şiddet ya da oyun sırasındaki darbe alınmasından dolayı oluşabilmektedir.

3 – Darbe Alan Dişe Ne Yapılır?

Diş kazaları sonucunda eğer dişe darbe geldiyse öncelikle ebeveynlerin sakin olması gerekir. Sakin olmaları çocuğun da korkmamasına neden olur. Çıkan diş ya da kırık parça var ise serum fizyolojik, süt ya da su içine konularak en yakın diş kliniğine gidilmesi gerekir. Darbeye bağlı olarak kanama oluştuysa bile bu bölgeye çok baskı yapılmamalıdır. Diş hekimi tarafından dolgu ve kanal tedavileri ya da diş çekimi gerekli görülürse yapılacaktır.